Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilik ve diğer gelirlerin belirli süreler içinde alınmaması durumunda ödemeleri tamamen kesebiliyor. Özellikle 2008 yılı öncesine ait aylıklarda zaman aşımı sürelerinin dolması, hak kayıplarına yol açabiliyor. Türkiye gazetesinden İsa Karakaş’ın kaleme aldığı yazıya göre, emekliler ve hak sahipleri için bazı tarihler ve süreler büyük önem taşıyor.
Hangi Maaşlar Risk Altında?
SGK’dan yaşlılık, malullük, iş göremezlik, vazife malullüğü ve ölüm aylığı gibi farklı başlıklarda ödeme alan vatandaşlar, bu gelirleri uzun süre almadıklarında maaşlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor. SGK’nın yürürlükteki yasalarına göre, özellikle 2008 yılı öncesi bağlanan maaş ve gelirlerde 5 yıl içinde ödeme alınmaması durumunda bu gelirler zaman aşımına uğruyor. Bu durum, hak sahibinin beş yıldan uzun süredir almadığı parayı talep etme hakkını kaybetmesi anlamına geliyor.
2008 Öncesi ve Sonrası Farkı: Kritik Tarihlere Dikkat!
2008 yılı Ekim ayı öncesinde bağlanan maaşlar için SSK (506 sayılı) ve Bağ-Kur (1479 sayılı) kanunlarında 5 yıllık zaman aşımı süresi açıkça belirtiliyor. Eğer emekli bu süre zarfında maaşını çekmemişse, SGK ödeme yapmıyor.
Ancak, 2008 yılı Ekim ayından sonra yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun, zaman aşımı uygulamasını ortadan kaldırıyor. Dolayısıyla, Ekim 2008 sonrası bağlanan aylıklarda zaman aşımı uygulanmıyor. Yine de, maaşın bağlandığı tarih ve sürenin dolup dolmadığı her başvuru özelinde detaylı bir şekilde kontrol ediliyor.
Vazife Malullüğü ve Ölüm Aylıklarında Başvuru Süresi
SGK’nın 4/1-c kapsamında sigortalı olanlara yönelik ölüm ve vazife malullüğü maaşlarında da 5 yıllık başvuru süresi geçerliliğini koruyor. Eğer hak sahibi bu süre zarfında başvuru yapmazsa, sadece başvuru tarihinden geriye doğru 5 yıl içinde kalan maaşları alabiliyor. Daha eski dönemlere ait ödemeler, zaman aşımı nedeniyle yapılamıyor.
Gaiplik Durumlarında Süre Mahkeme Kararıyla Başlar
Gaiplik durumlarında, hak sahipleri mahkeme kararı kesinleşmeden SGK’ya maaş talebinde bulunamıyor. Bu tür durumlarda zaman aşımı süresi, mahkeme kararının kesinleştiği tarihte başlıyor ve bu tarihten itibaren 5 yıl içinde başvuru yapılmazsa yine hak kaybı yaşanabiliyor.
Hak Kaybı Yaşamamak İçin Takibi El Elden Bırakmayın!
Özellikle yaşlılık, ölüm ve vazife malullüğü gibi gelirlerde zaman aşımı uygulamaları sebebiyle önemli miktarda ödeme kaybı yaşanabiliyor. Hak kaybı yaşamamak için SGK kayıtlarının düzenli takibi, bağlanan maaşların zamanında çekilmesi ve başvuru sürelerinin kesinlikle geçirilmemesi büyük önem taşıyor. Emekliler ve hak sahiplerinin, maaşlarının kesilmemesi adına bu kritik süreleri akılda tutmaları gerekiyor.